تبلیغات و بازاریابی بهترین راه برای معرفی برند به مخاطبان و افزایش تعامل با آن‌هاست. بسیاری از کسب‌وکارها به دنبال تبلیغات تأثیرگذاری هستند که گروه بزرگی از مخاطبان را هدف گرفته و در عین حال هزینه پایینی هم داشته باشد. راه حل این نیاز بازاریابی ویروسی یا وایرال مارکتینگ است که در این مقاله به بررسی آن خواهیم پرداخت.
بازاریابی ویروسی چیست؟
وایرال مارکتینگ (Viral marketing) یا بازاریابی ویروسی شیوۀ خاصی از تبلیغات و بازاریابی است که در آن مردم به دلیل خاص و جذاب بودن محتوای تبلیغاتی، آن را به سرعت با دیگران به اشتراک می‌گذارند. تبلیغات ویروسی باعث دیده شدن برند و محصول یا خدماتش شده و در ذهن مخاطبان به خوبی می‌ماند.
در گذشته، بازاریابی ویروسی بیشتر به بازاریابی دهان‌به‌دهان محدود بود، اما با گسترش اینترنت و اهمیت ویدیو مارکتینگ در شبکه‌های اجتماعی، این نوع بازاریابی به سمت خلق محتوای ویدیویی جذاب و متفاوت سوق پیدا کرده است. امروزه برندها با تولید ویدیوهای طنز و خلاقانه تلاش می‌کنند محتوای خود را وایرال کنند.
هدف از ویدیو مارکتینگ، جلب توجه مخاطبان و انتقال پیام و هویت برند است. اما در بازاریابی ویروسی، تمرکز بر جذابیت، خلاقیت و تفاوت است تا حس تبلیغاتی بودن محتوا از بین برود و مخاطبان بیشتری تمایل به اشتراک‌گذاری آن داشته باشند.
اهمیت و کاربرد بازاریابی ویروسی در چیست؟
بازاریابی ویروسی در زمان کوتاه و با مخاطبان مختلفی به اشتراک گذاشته می‌شود. بنابراین بهتر از بسیاری از روش‌های تبلیغاتی دیگر می‌تواند به جذب لید، افزایش فروش و افزایش شاخص آگاهی از برند کمک کند. علاوه بر این‌ها، از آن جایی که وایرال مارکتینگ توسط مردم انجام می‌شود، هزینه بسیار کمی دارد.
مزایا وایرال مارکتینگ
- پایین بودن هزینه تبلیغات و افزایش نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
- جذابیت و سرگرم‌کنندگی محتوا
- رشد کسب‌وکار
- افزایش شهرت برند
- تثبیت شخصیت برند در ذهن مخاطبان
- تقویت هویت برند
- توسعه برند
معایب وایرال مارکتینگ
- محدودیت در کنترل ویروسی شدن محتوا
- محدودیت در تعریف مخاطب هدف
- محدودیت در تکرار کمپین وایرالی
انواع بازاریابی ویروسی
در ادامه 6 نوع از پرکاربردترین انواع وایرال مارکتینگ را معرفی خواهیم کرد:
1. بازاریابی ویروسی زنجیره‌ای (Pass-along Viral Marketing)
در بازاریابی ویروسی زنجیره‌ای، که رایج‌ترین نوع آن است، کاربران پیام برند را به دیگران منتقل می‌کنند و این زنجیره به طور پیوسته ادامه می‌یابد.
احتمالاً هرکدام از ما دست‌کم یک‌بار یک ویدیوی جالب یا طنز تبلیغاتی را در اینستاگرام برای دوستانمان ارسال کرده‌ایم، فقط به این دلیل که از آن خوشمان آمده یا نکته جالبی در آن وجود داشته که دوست داشته‌ایم با دیگران به اشتراک بگذاریم. درنتیجه به شکل ناخواسته باعث بیشتر دیده شدن برند و محصول یا خدمات آن شده‌ایم.
2. بازاریابی ویروسی عاطفی (Emotional Viral Marketing)
از آنجا که بازاریابی ویروسی عاطفی بر احساسات و عواطف مخاطبان تمرکز می‌کند، تأثیر عمیقی بر آنها می‌گذارد و اغلب کاربران نمی‌توانند آن را نادیده بگیرند. در این نوع بازاریابی، احساساتی مانند شادی، خشم یا حتی ترس در مخاطبان برانگیخته می‌شود.
برای مثال، یکی از موفق‌ترین کمپین‌های بازاریابی عاطفی اخیر، تبلیغات ارز دیجیتال همستر کمبت بود. در این تبلیغات از زیرشاخه‌ی FOMO (ترس از دست دادن) برای جلب توجه کاربران استفاده شد؛ یعنی ایجاد احساس ترس از دست دادن فرصت درآمدزایی آسان و رایگان. همین ترس هم باعث وایرالی شدن همستر در سراسر دنیا گردید.
3. بازاریابی ویروسی تشویقی (Incentivized Viral Marketing)
وایرال مارکتینگ تشویقی از روش‌های سادهای مثل بن تخفیف، پاداش، ارسال رایگان و… برای تشویق کاربران به افزایش تعامل و خرید استفاده می‌کند.
تیم تبلیغات همستر کمبت از این شیوه هم برای افزایش تعداد کاربران ربات تلگرامی همستر استفاده کردند. گیمفیکیشن ترکیبی از بازاریابی تشویقی و بازاریابی تعاملی (Engagement) است که به دلیل جذابیت بالایی که دارد، باعث جلب کاربران و افزایش تعامل آنها می‌شود.
4. بازاریابی ویروسی همهمه (Buzz Viral Marketing)
شایعه و سروصدا تأثیر ویژه‌ای در جلب توجه مخاطبان دارد. در این شیوه که به وایرال مارکتینگ همهمه یا پرسروصدا معروف است، از حدس و گمان و شایعه برای جلب توجه مخاطبان استفاده می‌شود.
این نوع بازاریابی به زیرشاخه‌های اینفلوئنسر مارکتینگ، ایونت مارکتینگ، بازاریابی جنجالی، بازاریابی بذرپاشی و… تقسیم می‌شود.
5. بازاریابی ویروسی شانسی (Lucky Viral Marketing)
باور کنید یا نه، بعضی از محتوایی که ویروسی می‌شوند اصلاً برنامه‌ریزی نشده و از سر تصادف و کاملاً اتفاقی وایرال شده‌اند. به این نوع، وایرال مارکتینگ شانسی می‌گویند.
درست است که اتفاقی وایرال شدن یک محتوای تبلیغی تأثیر خوبی روی موفقیت برند می‌گذارد، اما دائمی نیست و از آن جایی که تبلیغ‌کنندگان علم کافی برای وایرال کردن ندارند، شانسی برای دوباره وایرال شدن تبلیغات هم وجود ندارد.
6. بازاریابی ویروسی مهندسی (Engineered Viral Marketing)
در مقابل بازاریابی شانسی، وایرال مارکتینگ مهندسی است که توسط متخصصان تبلیغات، براساس نیازهای برند در چند ماه تدوین و برنامه‌ریزی می‌شود. بیشتر کمپین‌های بازاریابی موفق، به صورت دقیق و مهندسی اجرا می‌شوند و شانس زیادی برای تمدید موفقیت برند دارند.
انواع روش‌های اجرای بازاریابی ویروسی
به طور کلی 3 راه طلایی برای اجرای وایرال مارکتینگ وجود دارد:
1. روش دهان به دهان
یکی از موثرترین روش‌ها برای جذب مشتری و بالا بردن اعتبار و شهرت برند، استفاده از روش دهان به دهان است. در این روش، تبلیغ محصول از راه‌های مختلفی مثل اخبار، شایعات، تجربه مصرف‌کننده قبلی و … انجام می‌شود.
2. روش بازگشتی
تا به حال برایتان پیش آمده که بعد از ثبت خرید اول، از طرف فروشگاه برایتان کدتخفیف خرید دوم ارسال شود؟ به این روش، بازگشتی می‌گویند و برند راهی برای تشویق مشتری به بازگشت و خرید دوباره ایجاد می‌کند.
3. ارزیابی تبلیغات
یکی از بهترین راه‌ها برای تولید محتوای وایرالی، ارزیابی تبلیغات وایرالی در گوگل و شبکه‌های اجتماعی است. مثلاً در اینستاگرام مارکتینگ، ویدیوهایی که بازدید میلیونی داشتند بررسی شده و قلاب (Hook) آنها کشف می‌شود.
تقلید کردن هوک ویدیوهای ویرالی اینستاگرام، شانس موفقیت را تا حد زیادی بالا می‌برد. این کار به برندسازی اینستاگرام کمک می‌کند.
چطور محتوای وایرالی تولید کنیم؟
برای تولید کردن محتوای وایرالی، باید اولاً روی کیفیت محتوا تمرکز کرده و ثانیاً تأثیرگذارترین قلاب‌ها را برای جلب مخاطبان انتخاب کنید. در ادامه 6 قدم اصلی برای تولید محتوایی که شانس ویروسی شدن دارد را بررسی خواهیم کرد:
1. شناخت مخاطب
در هر قدم از بازاریابی و تبلیغات، شناخت مخاطب ارزش زیادی دارد. پرسونا مخاطب هدف شما کیست و چه دغدغه و نیازی دارد؟ اگر مخاطبانتان به اینستاگرام علاقه دارند، لازم است در تدوین استراتژی محتوا، به الگوریتم‌های اینستاگرام و موضوعات ترند آن توجه کنید.
2. موضوع ترند
موضوع قدیمی و بیات شده، ارزش وایرال شدن ندارد. اولین قدم برای تولید محتوای ویروسی، انتخاب موضوعات جنجالی و ترند است. برای تولید محتوای ترند می‌توانید از اکسپلورر اینستاگرام، تیک تاک و گوگل ترندز استفاده کنید.
3. محتوای خاص
بعد از تعیین مخاطب و انتخاب موضوع ترند، نوبت به تولید محتوا می‌رسد. استفاده از جلوه های ویژه بصری و گرافیک موشن به جذابیت بصری محتوا کمک زیادی کرده و تأثیر ویژه‌ای در جلب نظر مخاطبان می‌گذارد.
4. عنوان جذاب
تیترنویسی، مهارت ویژه‌ای است که می‌تواند به راحتی نظر مخاطبان را جلب کند. فرقی نمی‌کند محتوایی که تولید کردید چقدر کاربردی و مفید باشد، تا وقتی با رعایت اصول کپی رایتینگ از عنوان جذاب استفاده نکنید، شانس چندانی برای دیده شدن محتوا ندارید.
مثلاً طبق آخرین تحقیقات Digital Current، استفاده از اعداد یا نوشتن سال مقاله کمک زیادی به دیده شدن آن می‌کند. مثلاً؛ «جدیدترین روش‌های بازاریابی ویروسی 2024»
5. قلاب جذاب
قلاب یا هوک (Hook) در انواع محتوای بصری، ویدیویی، متنی و… استفاده می‌شود. برای جلب کردن نظر مخاطب به خواندن ادامه مقاله، تماشای ادامه ویدیو و… به قلاب یا هوک ویژه نیاز است. هوک تأثیر زیادی روی ویروسی شدن محتوا دارد.
6. کاور چشمگیر
همان‌قدر که عنوان جذاب در دیده شدن محتوا تأثیر دارد، استفاده از کاور یا عکس شاخص منحصربه‌فرد در فیلم یا تیزر تبلیغاتی هم تأثیر ویژه‌ای در افزایش بازدید می‌گذارد. معمولاً استفاده از عکس با طراحی جالب در کنار متن، باعث بیشتر دیده شدن محتوا می‌شود.
7. استفاده از اینفلوئنسرها
چه کسی بهتر از اینفلوئنسری که میانگین بازدید اکانتش بیش از میلیون است، می‌تواند به وایرالی شدن محتوای شما کمک کند؟ تأثیر اینفلوئنسرها به حدی بالاست که گاهی بدون وجود آنها، شانسی برای وایرال شدن یک محتوای بی‌نقص هم نیست.
تصرف بازار تبلیغات با محتوای ویروسی
کانون تبلیغاتی ایران نوین، اولین و بزرگ‌ترین کانون تبلیغاتی در ایران، با سال‌ها سابقه درخشان در تهیه و تدوین انواع تبلیغات ویروسی، به شما در رسیدن به این هدف بزرگ کمک می‌کند.
ما با در اختیار داشتن انواع بیلبورد در تهران، توانایی اجرای انواع روش های تبلیغات محیطی، قدرتمندترین تیم برگزاری رویداد و ارائه بروز خدمات دیجیتال مارکتینگ، می‌توانیم پیچیده‌ترین سناریوهای تبلیغات ویروسی را در ابعاد بزرگ اجرا کنیم. این کار با همکاری متخصصان اتاق فکر و سایر دپارتمان‌های کانون ایران نوین طراحی و اجرا می‌گردد؛ فرایندی که ایده‌های سخت و درخشان را اجرایی می‌کند.
بازاریابی ویروسی، راهی ارزان و مطمئن در بازار
در این مقاله به بررسی اهمیت بازاریابی ویروسی پرداخته و از مزایا و معایب آن گفتیم. زیرا برای موفقیت در بازار پررقابت امروزی، باید از تبلیغات ویروسی هوشمندانه استفاده کنید تا به خوبی هدف و هویت برند خود را به مخاطبان معرفی کرده در ذهن آنها باقی بمانید.