حدود دو دهه از زمانی که مفهوم برندسازی شخصی یا پرسونال برندینگ (Personal Branding) وارد دنیای کسبوکار شد، میگذرد. اما در سالهای اخیر، این واژه بیشتر از هر زمان دیگری در صحبتهای حرفهای و حتی روزمره محبوب شده است. امروزه، کلاسهای آموزشی بسیاری در سراسر جهان برای برندسازی شخصی برگزار میشود و افراد متخصص در این حوزه در حال رشد هستند.
افزایش استفاده از ابزارها و خدمات دیجیتال مارکتینگ و افزایش بازاریابی شبکههای اجتماعی به افراد این امکان را داده که برند شخصی خود را به سادگی و با هزینهای کم بسازند. با این حال، بسیاری از افراد هنوز برندسازی شخصی را فقط با تولید محتوا معادل میدانند و گمان میکنند با تولید مداوم محتوا میتوان به یک برند شخصی قوی دست یافت.
در حالی که ساخت یک برند شخصی مستحکم به یک استراتژی جامع و منظم نیاز دارد. در این مقاله از مجله آموزشی ایران نوین، به بررسی کامل برندسازی شخصی، تاریخچه، اهمیت، مراحل و سؤالات رایج در مورد آن میپردازیم.
مفهوم برند و برندینگ
قبل از اینکه به سراغ مفهوم برندسازی شخصی برویم، بهتر است ابتدا با دو واژه اساسی برند و برندینگ آشنا شویم. بسیاری از افراد برند را تنها به نام، لوگو یا طراحی بصری یک کسبوکار محدود میکنند، اما مفهوم برند فراتر از اینهاست.
برند در واقع ادراکی است که مخاطبان از یک کسبوکار، محصول یا حتی یک فرد دارند. این ادراک نهتنها بر مبنای هویت بصری، بلکه بر اساس تجربیات، احساسات و ارزشهایی که آن برند منتقل میکند، شکل میگیرد.
برندینگ یا برندسازی به مجموعهای از اقدامات استراتژیک گفته میشود که به ایجاد و تقویت این ادراک در ذهن مخاطبان کمک میکند. برندینگ شامل همه چیز از هویت بصری (مانند نام، لوگو، رنگها) گرفته تا لحن ارتباطی، نحوه تعامل با مشتریان و ارزشی که ارائه میدهد، میشود.
برند قوی، تصویری ماندگار و احساسی عمیق در ذهن افراد ایجاد میکند که باعث میشود مخاطبان آن را به یاد بسپارند، به آن اعتماد کنند و در نهایت، آن را انتخاب کنند. به همین دلیل، برندسازی نهفقط برای کسبوکارها، بلکه برای افراد نیز اهمیت زیادی دارد.
اکنون که با مفهوم برند و برندینگ آشنا شدیم، به سراغ برندسازی شخصی خواهیم رفت تا ببینیم چگونه میتوانیم یک تصویر حرفهای و ماندگار از خود در ذهن دیگران ایجاد کنیم.
برندینگ شخصی یا پرسونال برندینگ چیست؟
برندسازی شخصی یا پرسونال برندینگ به معنای فرایند آگاهانه و استراتژیک کنترل تصویری است که دیگران از شما دارند. این تصویر باید ویژگیها و مزایای شما را در مقایسه با رقبا نشان دهد و به مخاطبان بگوید چه اصول و ارزشهایی بر رفتار شما حاکم هستند.
برندسازی شخصی، فرایندی تدریجی به شمار میرود. شما در پرسونال برندینگ با هر اقدام سعی میکنید تصویری مطلوب از خود در ذهن مخاطبان بسازید.
همانطور که آوری و ریچل گرینوالد در Harvard Business Review توضیح دادهاند، برندینگ شخصی شامل برداشتها، احساسات، باورها و انتظارات مردم از شما میشوند.
هدف از پرسونال برندینگ این است نحوه نگاه دیگران به خود را شکل دهید و از این طریق اطمینان حاصل کنید داستان شخصی شما موارد زیر را دارد:
- اصیل است: آیا این بازتابی صادقانه از شماست؟
- منسجم است: آیا در راستای هویت و اهداف شما قرار دارد؟
- جذاب است: آیا میتواند توجه دیگران را جلب کند؟
- منحصربهفرد است: آیا به ویژگیهایی اشاره دارد که شما را از دیگران متمایز میکند؟
در واقع برندینگ شخصی یا «Personal Branding» فرایند آگاهانه و هدفمند شناسایی، پرورش و بیان ارزش منحصربهفرد شما به جهان است.
مزیت رقابتی در برندسازی شخصی چیست؟
برای ساخت برند شخصی یا پرسونال برندینگ، میبایست اول با شخصیت برند، انواع شخصیت برند و شیوههای معرفی آن به مخاطب آشنا شوید. در مرحله بعدی میتوانید آن را با تمرکز بیشتری بر مزیت رقابتی قوی کنید. در این روش شما دو رویکرد دارید:
- رویکرد کوتاه مدت:
تصور کنید در حوزه فعالیتتان هیچ رقیب یا جایگزینی ندارید و مردم مجبورند فقط به شما مراجعه کنند. در این شرایط، به برندسازی چندانی نیازی ندارید. برندسازی شخصی، مانند برندسازی محصول، زمانی اهمیت پیدا میکند که مجبور به رقابت شوید.
یکی از مهمترین ابزارهای برندسازی، متمایز کردن ویژگیهاست و روشن است که در بازار بیرقابت، نیازی به تمرکز ویژه بر مزیت رقابتی نیست. وقتی رقبا وارد بازار میشوند و خدمات مشابهی را ارائه میدهند، برندسازی به شما کمک میکند تا تفاوتها و ویژگیهای خاص خود را در ذهن مخاطب برجسته و تثبیت کنید.
فراموش نکنید که گاهی فقط «نمایش دادن» ویژگی، میتواند باعث برتری رقابتی شما شود.
- رویکرد بلند مدت:
رویکرد بلند مدت، کاملاً برخلاف رویکرد کوتاه مدت است. اگر به بقای برند شخصیتان اهمیت میدهید، هیچوقت از برجسته کردن مزایای رقابتیتان غافل نشوید. برای رسیدن به موفقیت، تمرکز بر نقاط قوت و مزیتهای رقابتی و تقویت آن، مهمترین کار برای طراحی و تقویت برند شخصی است.
برندسازی شخصی و ایجاد ارزش
هر برند باید بهنوعی ارزش ایجاد کند. مردم شما را بر اساس این سؤالات به یاد میآورند:
- این برند چه چیزی برای من دارد؟
- چرا باید زمانم را به این برند اختصاص دهم؟
- این برند چه ارزش خاصی برای من ایجاد میکند که سایر برندها نمیتوانند ارائه کنند؟
اگر «ایجاد ارزش» را از فرایند برندسازی شخصی حذف کنیم، آنچه باقی میماند بیشتر شبیه به «شهرت» است تا «برند»
ما بسیاری از افراد را میشناسیم؛ یعنی نام آنها را شنیدهایم و ویژگیهایشان را میدانیم، اما در ذهنمان ارتباط خاصی با آنها برقرار نمیکنیم. این ارتباط زمانی شکل میگیرد که برند شخصیشان بتواند چیزی قابلتوجه برای عرضه و ارائه داشته باشد.
پرسونال برندینگ و هماهنگی آن با مسیر شغلی
چرا یک بازیگر باید به ساخت برند شخصی خود اهمیت بدهد؟ آیا او صرفاً به تشویقهای تماشاگران و فالوئرها نیاز دارد؟ قطعاً نه. هدف اصلی بازیگر از جلبتوجه تماشاگران و فالوئرها این است که کارگردانها او را شناسایی کنند و پیشنهادهای بیشتری برای ایفای نقش به او ارائه دهند.
چرا یک حسابدار باید برای ساخت برند شخصی خود تلاش کند؟ هدف او این است که پروژههای بهتری دریافت کند، در میان سایر حسابداران برجستهتر و بیشتر دیده شود.
چرا یک مشاور مدیریت باید روی برندسازی شخصی خود کار کند؟ مسلماً برای این است که به گزینهای مطلوب برای کارفرمایان تبدیل شود.
چرا یک سیاستمدار باید برای توسعه برند شخصی خود تلاش کند؟ هدف او این است که با کمک برند شخصیاش، مسیر رسیدن به پستهای بالاتر را سریعتر و راحتتر طی کند و به قدرت بیشتری دست پیدا کند.
در کنار تمام این موارد، میتوان شهرت را هم قرار داد، به هر حال یکی از برجستهترین دلایل برندسازی شخصی، دیده شدن فرد است.
آیا ساخت برند شخصی ساده است؟
ساختن یک برند شخصی قوی و شناختهشده روشی فوقالعاده برای دیدهشدن کار، معرفی فرد، تمایز با دیگران و تثبیت موقعیت در صنعت است. اما با تمام این مزایا، ترکیب و ایجاد این حضور آنلاین کار چندان راحتی هم نیست.
در واقع، اگر از اصول برندسازی شخصی آگاه نباشید، این مسیر برایتان طاقتفرسا خواهد بود!
ایجاد و ارائه یک شخصیت آنلاین منحصربهفرد میتواند در بسیاری از مواقع اعصابخردکن، خستهکننده و حتی گاهی خجالتآور باشد، بهخصوص اگر شما فردی درونگرا باشید!
درنهایت، برند شخصی دقیقاً همانطور که از اسمش پیداست، یک برند شخصی به شمار میرود. این فرصتی است برای شما که ویژگیها و شخصیت خود را در دنیای حرفهای به نمایش بگذارید.
همه محتوایی که بهطور عمومی در معرض دید قرار میدهید، بخشی از این برند است و هرچه بیشتر از خودتان محتوا ارائه دهید، فرصت بیشتری دارید تا روایت شخصیت خود را به جهان منتقل کنید.
در ادامه از اهمیت برندسازی خواهیم گفت و توضیح میدهیم که اصلاً چرا این همه تلاش ارزشمند است؟
اهمیت برندسازی شخصی
در دنیای پر رقابت امروز که دستیابی به مدارک تحصیلی و گواهینامهها آسانتر از همیشه شده است، برندسازی شخصی، ابزاری مهم برای ایجاد تمایز محسوب میشود.
با ساخت برند شخصی، شما میتوانید در میان افراد دارای خدمات مشابه با شما، بیشتر دیده شوید و مزیت رقابتی به دست آورید. مزایای کلیدی برندسازی شخصی عبارتاند از:
- تمایز در میان رقبا: در بازارهای پررقابت، داشتن برندی شخصی میتواند شما را از سایرین متمایز کند.
- افزایش درآمد: افراد با برند شخصی قوی میتوانند خدمات خود را با قیمتهای بالاتر به مشتریان وفادارشان عرضه کنند.
- ارتباط بهتر با مخاطب: برند شخصی شما میتواند تصویری انسانی از شما ارائه دهد که بهراحتی با مخاطبان ارتباط برقرار میکند.
- کاهش هزینههای جذب مشتری: وقتی برند شخصی شما شناخته شده باشد، مشتریان به سمت شما میآیند و به تلاش زیادی برای جذب آنها نیازی ندارید.
- ایجاد ارتباطات معنادار: با برندینگ شخصی میتوانید با افرادی ارتباط برقرار کنید که از نظر حرفهای یا شخصی علایق مشابهی با شما دارند.
- تقویت اعتمادبهنفس: وقتی شما برند شخصی خود را میشناسید و مدیریت میکنید، اعتمادبهنفستان نیز بیشتر میشود.
- جلب اعتماد مخاطب: وقتی با فردی آشنا هستید، میدانید چه انتظاری از او داشته باشید و راحتتر به او اعتماد میکنید. ساخت برند شخصی به دیگران اجازه میدهد شما را بشناسند و به شما اعتماد کنند.
- وضوح اهداف: برند شخصی قوی به شما کمک میکند تا روی آنچه واقعاً برایتان اهمیت دارد متمرکز شوید و تصمیمات و اقدامات خود را به سمت اهداف اصلیتان هدایت کنید.
- افزایش دیدهشدن: برند شخصی واضح، ویژگیهای منحصربهفرد شما را برجسته میکند و شما را برای افرادی که به دنبال مهارتهای شما هستند، جذابتر نشان میدهد.
تمام این ویژگیها شما کمک میکند تا بدون ترس از اشتباه کردن یا ناتوانی، با مسائل جدید روبهرو شوید و احساس نارضایتی از خود را کاهش دهید. بهعبارتدیگر، وقتی خودتان را بهتر بشناسید و برای دیگران نیز آن را نشان دهید، احساس قدرت و اعتمادبهنفس بیشتری هم میکنید.
تاریخچه برندسازی شخصی
در سال 1997، تام پیترز برای اولین بار در مقالهای با عنوان «The Brand Called You» در «FastCompany» از اصطلاح برندسازی شخصی سخن گفت. پیترز در این مقاله به افراد پیشنهاد کرد خود را در قالب یک برند بپذیرند و آن را بهطور استراتژیک مدیریت کنند.
او معتقد بود هر فرد باید مانند یک شرکت عمل کند و برندسازی شخصی را همچون ابزاری برای رشد و موفقیت شغلی خود بداند. بعد از پیترز، پیتر مونتویا در کتابهای خود به تأکید بر اهمیت شناسایی جامعه هدف پرداخت. او معتقد بود برای ایجاد برند شخصی موفق باید مخاطبان خاص خود را شناسایی و بر آنها تمرکز کرد.
پس از مونتویا و پیترز، پژوهشگران بسیاری به بررسی برندسازی شخصی یا پرسونال برندینگ پرداختند و اصطلاحات مختلفی در حوزه برندسازی محصول مانند هویت برند و افزایش شاخص آگاهی از برند را برای برندینگ شخصی هم به کار بردند.
در این میان، برخی از افراد هم برندسازی شخصی را معادل معروف شدن در شبکههای اجتماعی دانستند و به آموزش پرسونال برندینگ برای ایجاد اکانت پربازدید و محبوب و افزایش مخاطبان آن پرداختند.
مراحل و نحوه برندسازی شخصی
برای ایجاد برند شخصی موفق، باید چه مراحلی را طی کنیم؟
1. خودشناسی
نقاط قوت و ضعف، مهارتها و ویژگیهایتان چیست؟ هر چه بیشتر خودتان را بشناسید، بهتر میتوانید به دیگران معرفی شوید.
2. شناخت بازار
در مرحله بعدی، نوبت شناسایی مخاطبان، مشتریان، رقبا و جایگاه شما در بازار است.
3. تعریف برند
هویت برند و پیامهای کلیدیتان را مشخص کنید.
4. ارتباط با مخاطبان
برند خود را از طریق کانالهای مختلف ارتباطی معرفی کنید.
5. حفظ برند
برند شخصی شما به نگهداری و بهروزرسانی مداوم نیاز دارد تا اعتبار آن حفظ شود.
البته مراحل برندسازی همیشه به این ترتیب نیست و میتوانید براساس شرایط و اولویتهای خودتان این روند را طی کنید.
چگونه برند شخصی خود را توسعه دهیم؟
ساخت برند شخصی یک فرایند آگاهانه و مستمر است که شامل شناسایی نقاط قوت شما، برقراری ارتباط مؤثر با دیگران و حفظ سازگاری در نحوه نمایش خود است. برای توسعه برند شخصی خود میتوانید از روشهای زیر اقدام کنید:
1. هدفتان را مشخص کنید
پایه و اساس برند شخصی شما درک اهداف، ارزشها و مقصود شماست. برای شروع:
– به چیزی که برایتان بیشترین اهمیت را دارد فکر کنید. چه ارزشهایی برای شما غیرقابل معامله هستند؟ میخواهید مردم درباره شما چه چیزی بدانند؟
– ویژگیهایی منحصربهفردتان چیست؟ چه چیزهایی برایتان ارزش است و دیگران را براساس آن متمایز میکنید؟
– یک متن کوتاه بنویسید که نشان دهد شما چه کسی هستید و چه چیزی را به دیگران ارائه میدهید. برای مثال: «من یک طراح گرافیک با تجربه هستم که به خلق طراحیهای جذاب و کاربردی برای برندها علاقهمندم و برای یادگیری و پیشرفت اهمیت زیادی قائل میشوم.»
این متن، حکم ستون فقرات برند شخصی شما را دارد.
2. وضعیت فعلی برند شخصی تان را بررسی کنید
مردم چه برداشتی از شما دارند؟ مهم نیست که برند شخصیتان را طراحی کرده باشید یا نه؛ در هر صورت، دیگران بر اساس تجربیات و تعاملاتشان با شما به ادراکی رسیدهاند. برای دستهبندی این ادراک، میتوان موارد زیر را بررسی کرد:
- مدارک و گواهینامهها: چه صلاحیتها، دستاوردها یا افتخاراتی دارید؟
- سرمایه اجتماعی: شبکه اجتماعی شما چقدر گسترده و تأثیرگذار است؟
- سرمایه فرهنگی: چگونه تجربیات زندگی شما بر هوش هیجانی و تخصص شما تأثیر گذاشته است؟
پس از اینکه درک کردید برند شما چطور دیده میشود، به ارزیابی شکاف بین برند فعلی و برند مورد نظرتان بپردازید. فکر کنید چطور میتوانید از دستاوردها، شبکه و تجربیات خود برای ساخت برند دلخواهتان استفاده کنید.
3. داستان خودتان را بسازید
پس از تعریف هدف و ارزیابی برند فعلی خود، شروع به ساختن داستانهایی کنید که ارزش شما را نشان دهد. مشخص کنید که دوست دارید، چه کسی با چه ویژگیهایی باشید. مثلاً اگر تصمیم گرفتید، شجاعت و جسور بودن را در شخصیت برندتان تعریف کنید، خوب است یکی از داستانهای موفقیت از یک تجربه خاص را به اشتراک بگذارید.
داستانی که بتواند به خوبی تجربه شما را از دستوپنجه نرم کردن با مشکلات نشان داده و قدرت تصمیمگیری، جسارت و رفتار حرفهایتان را به مخاطب منعکس کند. نیاز دارید داستانی تعریف کنید که در آن، تصمیمات شما شامل ریسکهای حساب شدهای است که در نهایت به موفقیت پروژه ختم میشود.
داشتن مجموعهای از داستانهای جذاب این امکان را به شما میدهد که برندتان را در مصاحبهها، رویدادهای شبکهسازی یا مکالمات روزمره تقویت کنید.
4. تعامل کنید و از اشتراک گذاشتن نترسید
پس از تعریف برند شخصی، زمان آن رسیده است که محتوا را با جهان به اشتراک بگذارید. از کانالهای مختلف مثل رسانههای اجتماعی، وبلاگها، سخنرانیها و… استفاده کنید تا پیام شما به مخاطبان بیشتری برسد.
از کدام رسانهها برای به تقویت پرسونال برند استفاده کنیم؟
از ترکیب رسانههای پولی (Paid)، رسانههای متعلق به شما (Owned) و رسانههای کسبشده (Earned) برای تقویت دیده شدن خود بهره ببرید:
1. Paid Media (رسانههای پولی)
این رسانهها شامل تبلیغاتی میشوند که تبلیغکننده برای نمایش آنها پول پرداخت میکنید. مثل تبلیغات فیسبوک یا تبلیغات گوگل ادز که برای نمایش آگهیها به مخاطبان خاص پول میپردازید.
2. Owned Media (رسانههای متعلق به شما)
این رسانهها به منابعی اطلاق میشود که کاملاً در اختیار شما هستند و برایشان نیازی به پرداخت هزینه نیست. مثل وبسایت شخصی یا صفحات اجتماعی شما (اینستاگرام، لینکدین و غیره) که محتوای آن را خودتان مدیریت میکنید.
3. Earned Media (رسانههای کسبشده)
این رسانهها شامل پوشش خبری یا توجهی میشوند که بدون پرداخت هزینه و به دلیل تلاشهای شما به دست میآید. مثل وقتی که یک وبسایت یا بلاگر معتبر درباره شما مطلب مینویسد یا در رسانههای اجتماعی مردم دربارهتان صحبت میکنند.
علاوه بر این، میبایست برندتان را در تعاملات روزمره به نمایش بگذارید. اگر بخشی از برند شما داوطلب بودن است، وقتی از شما درباره برنامههای آخر هفتهتان سؤال میشود، تجربیات خود را در زمینه خدمات اجتماعی به اشتراک بگذارید.
اگر رهبری بخشی از هویت برند شماست، برای تقویت این مهارت، در دورههای آموزشی رهبری شرکت کنید یا به دنبال فرصتهایی برای تجربه و تمرین آن باشید.
5. شبکهای برای حمایت از برند خود بسازید
در حالی که شما بهترین سخنگوی برند خود به شمار میروید، مهم است افرادی را جذب کنید که میتوانند به ترویج برند کمک کنند. براساس تحقیقات آوری و گرینوالد (منبع)، 4 گروه کلیدی میتوانند برند شما را تقویت کنند:
- دروازهبانها (Gatekeepers): افرادی که تأیید آنها برای موفقیت شما حیاتی است.
- تأثیرگذاران (Influencers): افرادی که قادر به گسترش برند شما از طریق پلتفرمهای خود هستند.
- حامیان (Promoters): افرادی که بهطور فعال از شما و اهدافتان حمایت میکنند.
- جامعه (Communities): گروههای همراستا با مأموریت شما یا ارزشی که ارائه میدهید.
با ارتباط برقرار کردن با این گروهها، میتوانید شبکهای از حامیان بسازید که به گسترش پرسونال برندتان کمک خواهند کرد.
6. ارزیابی مجدد و تطبیق با شرایط
برندینگ شخصی یک فرایند ثابت نیست و به بازبینی و اصلاح مستمر نیاز دارد. بنابراین، بهطور دورهای ارزیابی کنید برند شما چه تاثیری بر مردم دارد و در صورت لزوم اصلاحات لازم را انجام دهید.
از همکاران، مشاوران و دوستان خود بازخورد بگیرید تا اطمینان حاصل کنید برند شما همچنان با اهدافتان همراستا و اصیل است.
برندسازی شخصی خود را به افراد متخصص بسپارید!
ما در کانون ایران نوین، بزرگترین شرکت تبلیغاتی در تهران، با درک عمیق از نیازهای بازار و استفاده از بهروزترین روشهای علمی و حرفهای، استراتژیهای برندینگ منحصربهفردی را طراحی و اجرا میکنیم.
خدمات ما شامل مشاوره برندینگ، تدوین استراتژی برند، طراحی کمپین تبلیغاتی و مدیریت برند شما در رسانههای مختلف است. برای آشنایی بیشتر با خدمات ما و دریافت مشاوره تخصصی، میتوانید با کارشناسان و متخصصان کانون تبلیغاتی ایران نوین تماس بگیرید.
کلام آخر؛ ساخت پرسونال برندینگ مؤثر با پیگیری مداوم
برندسازی شخصی، ابزاری قدرتمند است که میتواند تأثیر زیادی در مسیر حرفهای و شغلی شما بگذارد. برای موفقیت در این فرایند، نیاز به زمان، تفکر استراتژیک و پیگیری مداوم دارید.
ساخت یک برند شخصی، فرایندی دشوار و زمانبر است که نیاز به تلاش مداوم، استقامت و غلبه بر چالشهای مختلف دارد. بااینحال، اگر قادر باشید صدای منحصربهفردی را پیدا کنید که به مخاطبان هدف شما ارزش واقعی بدهد، میتوانید قدم اول را در مسیر موفقیت برند خود بردارید.
سوالات متداول
آیا برندسازی شخصی فقط به شبکههای اجتماعی مربوط است؟
نه، برندسازی شخصی فقط به شبکههای اجتماعی محدود نیست. این پلتفرمها ابزاری برای مدیریت ارتباطات برند شما هستند، ولی پیش از استفاده از آنها باید مراحل اولیه پرسونال برندینگ را بهدرستی انجام داده باشید.
آیا برای برندسازی شخصی به مشاوره نیاز دارم؟
اگرچه برندسازی شخصی فرایندی است که باید خود شما آن را هدایت کنید، مشاوره میتواند در برنامهریزی استراتژیک و تصمیمگیریها کمککننده باشد.
برای یادگیری برندسازی شخصی از کجا شروع کنم؟
مطالعه کتابها و مقالات معتبر در زمینه برندسازی شخصی میتواند شروع خوبی باشد. آثار پیتر مونتویا و تام پیترز از منابع پایهای این حوزه به شمار میآیند. با آگاهی از تأثیر شگرف شخصیت برند در موفقیت کسبوکار، اکنون زمان آن رسیده است که این مسئولیت را به دست متخصصان خبره بسپارید.