روابط عمومی و تبلیغات دو عنصر اصلی و کلیدی در جذب مخاطبان سازمان هستند. ممکن است در ظاهر روش و هدف هر یک با دیگری متفاوت باشد اما هنوز هم بین بسیاری از کارشناسان روابط عمومی و تبلیغات در مشخص کردن وظایف و تفاوتهای آنها اختلاف نظر وجود دارد. با این مقاله از مجله آموزشی ایران نوین همراه باشید تا یک بار برای همیشه، تفاوتهای تبلیغات و روابط عمومی را مشخص کنیم.
پیش از هر چیز بهتر است به سراغ تعریف روابط عمومی و تبلیغات رفته و ببینیم که اصلاً مفهوم این دو چیست و چه اهدافی را دنبال میکنند.
تبلیغات چیست؟
تبلیغات یکی از تکنیکهای بازاریابی است که به واسطه آن، پیامهای برند به مخاطبان هدف و مشتریان بالقوه رسیده و توجهشان را به محصولات و خدمات کسبوکار جذب میشود. درواقع تبلیغات یکی از بهترین راهها برای این است که مشتریان را راضی کنید به جای استفاده از محصولات یا خدمات رقبا، به سراغ شما بیایند.
روابط عمومی چیست؟
روابط عمومی «Public Relations» یکی از مهمترین استراتژیهای بلندمدت در بازاریابی است که باعث ایجاد اعتماد و روابط پایدار بین مشتریان و کسبوکار میشود. روابط عمومی برخلاف تبلیغات، رابطهای دو طرفه با مشتریان برقرار میکند و باعث افزایش وفاداری آنها میشود. بنابراین موفقیت روابط عمومی را میتوان در این دانست که مشتری در نوبتهای بعدی خرید خود، به سراغ رقبا نرود.
تفاوتهای روابط عمومی و تبلیغات
در ادامه 7 مورد از تفاوتهای روابط عمومی و تبلیغات را بررسی خواهیم کرد:
1. اهداف و خواستهها
در تبلیغات، اهداف کوتاهمدت مثل ایجاد و افزایش فروش، اطلاعرسانی و آگاهیرسانی درباره خدمات و محصولات برند مدنظر قرار داده میشود. درواقع کمپینهای تبلیغاتی با این هدف طراحی و ایجاد میشوند که مخاطبان بیشتری به خرید جذب شده و نرخ بازگشت سرمایه بالا باشد.
اما روابط عمومی به دنبال اهداف بلند مدتی مثل ایجاد و افزایش شهرت برند و حفظ تصویری مثبت از برند در رسانهها و ذهن مخاطبان و مشتریان است. به عبارت دیگر، هدف کمپینهای روابط عمومی افزایش شاخص آگاهی از برند، حفظ ارتباط با مشتریان و افزایش اعتماد آنها است.
2. مخاطبان
یکی دیگر از تفاوتهای روابط عمومی و تبلیغات، مخاطبان هدف هر یک است. معمولاً در تبلیغات مخاطبانی هدف قرار میگیرند که از قبل با برند آشنا شده و تا حدودی برای خرید محصولات و خدمات آن آمادگی و تمایل دارند.
در صورتی که در روابط عمومی، مخاطبان گستردهتری مثل سهامداران و سرمایهگذاران، رسانهها، اینفلوئنسرها و به طور کلی عموم مردم چه داخل سازمان باشند و چه خارج از آن، هدف قرار میگیرند.
3. فعالیت و عملکرد
همانطور که در قسمت اهداف و خواستهها توضیح دادیم، در تبلیغات اهداف کوتاهمدت و در روابط عمومی اهداف بلندمدت مدنظر است. بنابراین نوع فعالیت و عملکرد این دو گروه نیز با یکدیگر متفاوت است. برای مثال یک تولیدکننده موتورسیکلت را در نظر بگیرید.
به طور کلی فروش موتورسیکلت در فصول گرم سال رونق بسیار خوبی دارد. تیم تبلیغات این کسبوکار با کمک پیامک تبلیغاتی، بازاریابی شبکه های اجتماعی، تبلیغات چاپی و حتی محیطی میتواند محصول خود را تبلیغ کرده و باعث افزایش فروش شود.
در حالی که همین کسبوکار برای اینکه بتواند اسم برند خود را در بازار و ذهن مخاطبان جا بیندازد، باید از تکنیکهای روابط عمومی مثل ارتباطات رسانهای، افزایش آگاهی از برند، انتشار اخبار از آخرین تغییرات و محصولات و پاسخگویی به نیازها، ابهامات و شایعات استفاده کند.
4. معیار و شاخصها
از آنجایی که اهداف، مخاطبان و عملکرد روابط عمومی و تبلیغات با هم متفاوت است، معیار و شاخصهای این دو هم فرق میکنند. در جدول زیر میتوانید معیارهای متفاوت هر یک را ملاحظه کنید:
معیارها و شاخصهای تبلیغات | معیارها و شاخصهای روابط عمومی |
---|---|
میزان ترافیک ورودی | میزان تعامل اجتماعی |
نرخ کلیک | ترافیک ورودی از رسانههای اکتسابی |
هزینه هر کلیک | کیفیت پوشش رسانهای |
نرخ تبدیل | تعداد بازخوردهای مثبت رسانهها |
نرخ بازگشت هزینه تبلیغات | نظرات مردم در نظرسنجی و مصاحبهها |
میزان تعامل مخاطبان با تبلیغات | میزان آگاهی مشتریان و مخاطبان از برند |
5. بودجه و هزینه
هم در تبلیغات و هم در روابط عمومی، برای رساندن منظور کمپین به گوش مخاطبان، به یک یا چند کانال ارتباطی نیاز است. رسانههای تبلیغاتی، پولی (Paid Media) هستند و باید به آنها در ازای انتشار تبلیغ و محتوا، مبلغ مشخصی پرداخت کرد. به طور کلی کانالهای تبلیغاتی را میتوان به دستههای زیر خلاصه کرد:
- رسانههای عمومی مثل تلویزیون و رادیو
- رسانههای آنلاین مثل تبلیغات در شبکههای اجتماعی و انتشار رپورتاژآگهی
- رسانههای چاپی مثل برشور، کاتالوگ، کتابچه و…
- رسانههای محیطی مثل خدمات تبلیغات بیلبورد، برایت برد، استرابورد و…
- رسانههای اینترنتی مثل خدمات دجیتال مارکتینگ
در مقابل کانالهای روابط عمومی، اکتسابی (Earned Media) هستند و معمولاً رایگان انجام میشوند.
فراموش نکنید که کمپینهای روابط عمومی هم برای حضور، به شبکههای اجتماعی، رسانههای عمومی و خبری، رسانههای چاپی و… نیاز دارند و هزینههای لازم را هم پرداخت میکنند اما بلندمدت نیست. یعنی یک تیم روابط عمومی را وقتی میتوان موفق دانست که به تبلیغات اکتسابی رسیده باشد.
میپرسید یعنی چه؟ تا به حال شده پیش دوستانتان تعریف خدمات فلان بانک یا کیفیت بهمان محصول را بکنید؟ به این حالت تبلیغات دهان به دهان میگویند که شاخهای از تبلیغات اکتسابی است. هر چه تبلیغات اکتسابی بیشتر باشد، شهرت و محبوبیت برند بیشتر بوده و تیم روابط عمومی بهتر عمل کرده است.
6. تحقیقات بازار
تحقیقات بازار عصای دست تیم تبلیغات و روابط عمومی است و به هر یک کمک میکند تا اطلاعات مهمی درباره فرصتها، مشکلات و نیازهای مخاطبان داشته و به شناخت کاملی از بازار هدف دست پیدا کنند. در روابط عمومی تمرکز بر شناسایی و انتخاب رسانهها برای ایجاد ارتباط بیشتر با مخاطبان است. در حالی که در تبلیغات، تمرکز بر دنبال کردن مشتریان و شناسایی مخاطبان هدف است.
درواقع در تبلیغات، هدف دنبال کردن مشتریان بالقوه برای جذب لید و افزایش فروش است. در حالی که در روابط عمومی، هدف تحقیق بازار، شناسایی و انتخاب رسانهها برای ایجاد ارتباط با مخاطبان است.
7. تسلط بر بازار
یکی دیگر از مهمترین تفاوتهای تبلیغات و روابط عمومی، تسلط هر یک بر بازار است. در تبلیغات بسیار راحتتر از روابط عمومی میتوان پیامی که به مخاطب منتقل میشود را کنترل کرد. یعنی میشود تعیین کرد چه چیزی با چه پیامی منتشر شود. حتی میتوان تعیین کرد که تبلیغ در کدام رسانهها و برای چه مدتی عرضه شود.
در حالی که اختیارات و تسلط روابط عمومی بسیار محدود است و کنترل بسیار کمتری بر مطالب و پیامهای منتشرشده وجود دارد. مثلاً در نشست خبری سازمان، روابط عمومی تنها میتواند تعیین کند که موضوع نشست درباره چه چیزی بوده، چه مهمانانی داشته باشد و کجا برگزار شود.
از طرف دیگر نتایج تبلیغات، بهویژه در تبلیغات آنلاین کاملاً قابل ردیابی و تحلیل است اما در روابط عمومی، بهویژه اگر پای رسانهها در میان باشد، شانسی برای پیشبینی کردن هم وجود ندارد.
روابط عمومی و تبلیغات؛ دو محرک اصلی رشد برند
همه کسبوکارها چه کوچک باشند و چه بزرگ به روابط عمومی و تبلیغات برای رسیدن به موفقیت برند نیاز دارند. هرچند این دو تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند، اما هر دو به دنبال تأثیرگذاری بر مخاطب هدف، افزایش آگاهی از برند و آشنایی مخاطبان و مشتریان با محصولات و خدمات هستند.
اگر شما هم به دنبال موفقیت در تبلیغات و روابط عمومی برند خود هستید، میتوانید از خدمات و مشاوره کانون تبلیغاتی ایران نوین، اولین و بزرگترین شرکت تبلیغاتی ایران کمک گرفته و باعث افزایش اعتبار برند و اعتماد مشتریان خود شوید.
توجه به تفاوتهای روابط عمومی و تبلیغات ضامن بقای برند است
در این مقاله به بررسی تفاوتهای تبلیغات و روابط عمومی پرداختیم. هرچند هر یک از این دو تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند اما درواقع مکمل یکدیگر بوده و به کسبوکار کمک میکنند تا رابطه بهتری با مشتریان و مخاطبان خود برقرار کند.
با توجه به توضیحاتی که درباره شباهتها و تفاوتهای روابط عمومی و تبلیغات گفتیم، میتوان اینطور نتیجهگیری کرد که استفاده اصولی و هوشمندانه از روابط عمومی و تبلیغات، ضامن بقای برند است.