چرا مرسدس بنز، برای مخاطب خود حس لوکس و متفاوت بودن ایجاد میکند؟ چه چیزی شوق خرید کوکاکولا را در مشتریانش زنده نگه میدارد؟ تابهحال به تأثیری که برندها بر رفتار مصرفکنندگانشان دارند، فکر کردهاید؟
هر برند، شخصیت خاص خود را دارد و وظیفۀ آن، «برقراری رابطۀ عمیق و ایجاد حس تعامل با مخاطب هدف» است. اما شخصیت برند چیست و چه مفهومی دارد؟
در این مقاله به تعریف شخصیت برند و اهمیت آن پرداختهایم؛ همچنین مراحل ایجاد Brand personality را آوردهایم تا به شما در خلق شخصیت برندتان کمک کرده باشیم.
شخصیت برند چیست؟
شخصیت برند (Brand personality) مجموعهای قابلتشخیص از ویژگیها و صفاتی است که یک برند با عملکرد خود به مشتریانش نمایش میدهد.» این صفات و ویژگیها ارتباط مشتریان با برند را افزایش میدهند و باعث میشوند تا هویت یک برند بیشتر در ذهن مخاطبین باقی بماند.
بهعبارتدیگر:
برند، «مفهوم و درکی از کسبوکار شماست که در ذهن مخاطبان هدف شکل میگیرد.» شخصیت برند، «مجموعهای از ویژگیهای انسانی است که برای توصیف یا درک یک برند استفاده میشوند.»
برندها نیز درست مثل آدمها دارای ویژگیهایی هستند که باعث تمایز آنها از رقبا و سایر برندها میشود. این ویژگیها به مشتریان هم کمک میکنند که درک بهتری درباره ماهیت برند داشته باشند و بهتر آن را درک کنند.
این ویژگیها از طریق لحن، ارزشها، باورها، هویت بصری و عملکرد یک برند به مشتریان منتقل میشوند. همچنین ویژگیهای برند نیز در قالب چند صفت بارز مشخص میشوند.
به این نکته توجه کنید که شخصیت برند سازمانی، چیزی که در ظاهر یک کسبوکار به نظر میرسد یا اِلمانهای شبیه به آن نیست؛ بلکه شخصیت برند سازمان، احساسی است که مشتریان هنگام تعامل با برند تجربه میکنند.
یک مثال برای درک بهتر شخصیت برند
برای فهم دقیقتر برند «مرسدس بنز» را که در ابتدا به آن اشاره کردیم، بررسی میکنیم. از نظر نویسنده، مرسدس بنز مانند مدیر کاربلد و معتبری است که تنها افراد موفق را در گروه خود (شرکت، جمع یا هرچیز دیگر) راه میدهد.
لباس رسمی (کُت و شلوار و شاید دستمالگردن) که خط اتوی آن کاغذ را برش میدهد به تن دارد، عطری خاص و تلخ استفاده و همیشه سعی میکند ضعف خود را به بهترین شکل پوشش دهد. مرسدس بنز با همه اعتبار و قدرتی که دارد اما باز هم ترس از شکست مانند سایهای او را دنبال میکند.
حالا نوبت شماست که شخصیت یک برند را برای خود توصیف کنید. برای شروع، تصور شما از شخصیت برند سامسونگ چیست؟
فکر کردن به شخصیت برند، همینقدر ساده و جذاب است؛ اما ساخت شخصیت برند سازمانی برای خودتان هم اینقدر ساده خواهد بود؟ برای اینکه به پاسخ این سؤال برسید، پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
اهمیت شخصیت برند چیست؟
همانطور که آدمها شخصیت دارند، برندها هم برای توسعه و ارتباطگیری به یک شخصیت قابلاعتماد و اصیل نیاز دارند تا در سطح عمیقتری با مخاطبان هدف خود ارتباط بگیرند.
- مهمترین راه ماندگاری و فروش یک برند، کسب اعتماد از مخاطب هدف است.
پس باید برای برند خود شخصیتی با ویژگیهای برجسته انسانی مثل صداقت و اعتمادپذیری تعریف کرد تا به مخاطب هدف احساس امنیت داده و توجه او را جلب کرد.
- تأثیرگذاری شخصیت برند به حدی بالاست که براساس تحقیقات، 88% از مصرفکنندگان تنها از برندهای آشنای خود خرید میکنند و تا حدممکن به سراغ خرید کردن از برندهایی که نمیشناسند، نمیروند!
- به بیان دقیقتر، «پرسونا با شخصیت برند موردنظرشان ارتباط حسی برقرار میکند و همین تعامل، باعث ایجاد تعلقخاطر و وفاداری مشتریان شده و درنتیجه بر ارزش برند و میزان فروش میافزاید.»
- یکی از پیشنیازهای مهم در برندینگ، خلق شخصیت اصولی و درست برند است که در ادامه به توضیح کامل آن خواهیم پرداخت.
درنهایت هرچه بیشتر به «جزئیات و ظرافتهای شخصیت برند» پرداخته شود، میتوان مخاطبان هدف بیشتری را جذب کرد و دایره گستردهتری از مشتریان بالقوه و وفادار داشت.
مهمترین فاکتورهای شخصیت برند قوی چیست؟
چهارچوب اصلی شخصیت برند باید مکمل محصولات برند و سبک زندگی مخاطبان هدف آن باشد. همچنین شخصیت برند، باید مفهومی بزرگتر را نیز نمایش دهد؛ مفهومی که میتواند جامعه جدیدی از مخاطبان بسازد!
فاکتورهای اصلی یک شخصیت برند، بهصورت کلی شامل موارد زیر است:
- وضوح: شخصیت برند باید واضح باشد و بهصورت مختصر به مخاطبان کمک کند که بفهمند ویژگیهای اصلی برند چیست.
- ثبات: شخصیت برند باید دارای ویژگیهای ثابتی باشد که در تمام رسانههای برند انعکاس پیدا کند.
- ارتباطپذیری: مشتریان، بیشتر از برندی خرید میکنند که بتوانند با ویژگیهای آن ارتباط حسی برقرار کنند. در این صورت، اعتماد آنها به برند نیز افزایش پیدا میکند؛ بنابراین شخصیت برند باید دارای صفاتی باشد که آدمها با آن همذاتپنداری کنند.
- بهیادماندنی: مخاطبان باید بتوانند ویژگیهای شخصیت برند را بهراحتی تشخیص دهند و به خاطر بسپارند.
عناصر شخصیت برند چیست؟
شخصیت برند از طریق عناصر مختلفی به مخاطبان انتقال داده میشود. در زمان طراحی این عناصر باید به ویژگیهای شخصیت برند توجه شود تا هر کدام از آنها به ابزاری برای نمایش شخصیت برند تبدیل شوند.
این کار باعث یکپارچگی برند و ساخت یک هویت خاص، جدید و متمایز میشود.
- شعار برند: یک تگلاین یا شعار بهیادماندنی به تعریف شخصیت برند کمک میکند و آگاهی از برند را افزایش میدهد.
- هویت بصری برند: هویت بصری برند مثل لوگو، فونت، پالتهای رنگی و موارد دیگر، به شناختهشدن بیشتر شخصیت برند کمک میکنند.
- لحن برند: انتخاب لحن و ارزشهای کلامی متناسب با شخصیت برند، باعث میشود تا مخاطبان ویژگیهای آن را بهتر درک کنند.
- ارزشهای برند: برند باید به ارزشهایی که برای مشتریانش اهمیت دارد، توجه کند. این مهمترین عنصر شکلگیری شخصیت برند در ذهن مخاطبان است و اگر برند کاری برخلاف آن انجام دهد، نمیتواند اعتبار خود را در میان آنها حفظ کند.
بیشتر بخوانید: آموزش توسعه برند
انواع شخصیت برند
تدوین شخصیت برند اصولی و درست، به شناخت مخاطب از برند کمک زیادی کند. راههای مختلفی برای طراحی شخصیت برند وجود دارد ولی قبل از آن باید با انواع شخصیت برند آشنا شوید.
جنیفر آکر، متخصص رفتارشناسی و استاد بازاریابی، چهارچوب ویژهای برای شخصیت برند ایجاد کرده است که شامل 5 بعد زیر میشود:
نام شخصیت برند | مثال | |||
صداقت | Sincerity | دیزنی، داو، نماوا | ||
شایستگی | Competence | ولوو، آمازون، گوگل،دیجی کالا | ||
مهیج | Excitement | ردبول، نایک، جیپ و فانتا | ||
پیچیدگی | Sophistication | اپل، شنل، بی امو | ||
ماجراجویی | Ruggedness | جیپ، پاتاگونیا، تیمبرلند |
هر کدام از این بُعدها، ویژگیهای شخصیتی خاصی به برند میبخشند و تعریف مخصوص به خود را دارند.
- صداقت: این بُعد، نشاندهنده اصالت، صداقت و نگرانی یک برند برای مشتریان خود است. صداقت شامل ویژگیهای شخصیتی سلامتی، امانتداری، راستگویی، اعتبار و شادابی میشود.
- شایستگی: یک برند شایسته با ویژگیهایی مثل هوش، معتبربودن، موفقیت، پایبندی به اصول، وجدان و وظیفهشناسی شناخته میشود. این ویژگیها با ارائه محصولات باکیفیت و خدمات سطح بالا ارتباط دارند.
- مهیج: برندهای مهیج، دارای صفاتی مثل شور و هیجان، ماجراجویی، اشتیاق، جسارت، خیالپردازی و شجاعت هستند. هدف این برندها ساختن تجربههای هیجانانگیز برای مشتریان محسب میشود.
- پیچیدگی: بُعد پیچیدگی حاصل مهارت است! برندهایی که دارای این بعد شخصیتی هستند، با صفاتی مثل ظرافت، خونسردی، دنیادیدگی، اعتمادبهنفس و تدبیر شناخته میشوند. این برندها بیشتر مخاطبانی را هدف قرار میدهند که برای تجمل ارزش قائل هستند.
- استحکام: برندهایی که دارای این بُعد شخصیتی هستند، بیشتر از هر چیزی با جانسختی و دوام بالا خود را معرفی میکنند. هدف این برندها جذب مخاطبانی است که به استحکام، طول عمر و دوام محصولات اهمیت میدهند. صفات اصلی این بُعد شامل سخت، ورزشکار، محکم، معتبر و یاغی میشود.
درک ویژگیهای شخصیتی برند به شما کمک میکند تا هویت، ارزشها و داستان برند خود را بهتر به مخاطبان انتقال دهید. همچنین با مکتوبکردن آنها میتوانید ثبات خود را حفظ کنید. این کار باعث میشود مخاطبان بهتر برند را بشناسند، با آن ارتباط برقرار کنند و آن را به یاد بسپارند!
اگر دوست دارید با انواع شخصیت برند بیشتر آشنا شوید پیشنهاد میکنیم مقاله «انواع شخصیت برند» را مطالعه کنید. همچنین مقاله «آرکتایپ برند چیست؟» شما را با شیوه دیگری از شخصیتپردازی برند آشنا خواهد کرد.
مراحل ایجاد شخصیت برند
پیش از ایدهپردازی برای خلق شخصیت یک برند، میبایست ابتدا نوع محصول، مخاطبان هدف و استراتژی برقراری ارتباط با مخاطبان را تعیین کنیم. ما این موارد را در 5 مرحله طلایی گنجاندهایم که در ادامه هر یک را بهطور کامل توضیح خواهیم داد:
مرحله اول: شناسایی مخاطبان هدف
اولین قدم برای خلق موفقیتآمیز شخصیت برند، درک مخاطبان هدف است. برای این کار کافیست یک تحقیق بازار جامع و کامل از مخاطبان خود داشته و به بررسی موارد زیر بپردازید:
- جمعیتشناسی
به دست آوردن حدودی از سن، جنس، محل سکونت، تحصیلات، میزان درآمد و غیره
- روانشناسی
آشنایی با ارزشها، سبک زندگی، نگرشها، علایق و باورها
- رفتار
کشف الگوهای خرید، عادات مصرفی، ترجیحات و اولویتهای خرید، میزان وفاداری به برند و غیره
حالا که درک بهتری از مخاطب هدف خود پیدا کردید، وقت آن شده تا برای خود یک «شخصیت خریدار خیالی» بسازید.
این خریدار خیالی میبایست تمام خصوصیات و انگیزههای کلیدی مشتری ایدهآلتان را در خود داشته باشد. دقت کنید که در استراتژی خود به «حساسیتها، نیازها و آرزوهای مخاطبان» توجه کرده و به دنبال راهی برای تأمینشان باشید.
مرحله دوم: مشخص کردن ویژگیهای برتر برند
مزیت رقابتی و وجه تمایز برندتان چیست؟ محصولات، خدمات و تاریخچه برندتان را ارزیابی کنید. یکی از بهترین روشها، بررسی دوبارۀ «داستان اصلی برند، ارزشها و الگوهای اولیۀ آن» است.
سری به پیشنهادات و انتقادات بزنید و نقاط قوت و ضعف خود را بارها و بارها تحلیل کنید.
سپس به سراغ تصویر برند خود در بازار بروید. ببینید که مشتریان شما چه فکری در مورد برندتان میکنند؟ چرا فکر میکنند برندتان منحصربهفرد است یا اصلاً چرا محصولاتتان ارزش خریدن دارند؟
وقتی به سراغ خلق کردن شخصیت برند میروید، باید سعی کنید به تمامی این سؤالات، جواب واقعی بدهید.
در 2 قدم قبلی، تمام راههای ممکن برای آشنایی با ویژگیها و نیازهای برند خود را طی کردهاید.
حالا نوبت آن است که به سراغ رقبای خود رفته و از «تاکیکهای بهخصوصی که برای خلق شخصیت برند» استفاده کردهاند، الهام بگیرید.
استراتژیهای موفق و شکستخورده را تحلیل و از خلق شخصیت تکراری خودداری کنید!
مرحله سوم: صفتسازی و پردازش شخصیت
ترجیح میدهید مخاطبان، برند شما را با چه خصوصیاتی بشناسند؟ آیا مثل برند لگو «Lego» تمرکزتان را بر خلاقیت و ابتکار گذاشتهاید، یا مثل برند اپل «Apple» به دنبال متحول کردن بازار هستید؟
سری به مقاله «انواع مدلهای شخصیت برند» زده و یک لیست از ویژگیهای برتر مدنظرتان تهیه کنید. سعی کنید آنچه را که همین حالا به مخاطب عرضه میکنید، در ویژگیهای شخصیتی برندتان بگنجانید و نه چیزی که تصمیم دارید در آینده به برندتان بیفزایید.
هرچه بیشتر به اصول «آرکیتایپها» متعهد باشید، شخصیت منعطفتری خلق میکنید و شانس بیشتری در بهبود و پردازش آن دارید.
مرحله چهارم: ایجاد بیانیه شخصیت و راهنمای سبک برند
بیانیه شخصیت برند، «توصیفی مختصر و واضح از شخصیتی است که یک برند میخواهد به مخاطبان هدف خود منتقل کند». این بیانیه باید بهراحتی قابلدرک بوده و شامل مأموریت، ارزشها و ویژگیهای اصلی برند باشد.
مرحله پنجم: ادغام و تکمیل شخصیت
در قدم آخر دیگر وقت آن رسیده که ویژگیهای برجستهای که برای شخصیت خود انتخاب کردید را در وبسایت، سوشال مدیا، تبلیغات بازاریابی و غیره پیادهسازی کنید. سعی کنید در هر مرحله بازخوردها و میزان ارتباطگیری مخاطبان را بهطور دقیق ثبت و ارزیابی کنید.
هرچه بیشتر بر تطبیق و شخصیت برند خود تمرکز کنید، میزان رشد و پیشرفت برند نیز بیشتر میشود. البته این کار به مهارت بسیار خوبی نیاز دارد تا بهبود شخصیت را به تغییر تبدیل نکند.
انعطافپذیری و همسویی با تغییر انتظارات مشتری، ضامن موفقیت برند شما در بلندمدت است. برای حفظ مزیت رقابتی، مراقب رقبای خود و چگونگی تکامل شخصیت برند آنها باشید تا بتوانید در صورت نیاز، خود را تطبیق و بهبود دهید.
بیشتر بخوانید: هویت برند چیست؟
نمونههای شخصیت برندهای معروف
در ادامه برای آشنایی بهتر با مفهوم برند، شخصیت بهترین برندهای ایرانی و خارجی را بررسی خواهیم کرد:
شخصیت برند استارباکس
استارباکس شخصیت برند خود را بر پایه «صمیمیت» و «شایستگی» استوار کرده است.
«با هر فنجان، با هر مکالمه، با هر جامعه»؛ براساس این شعار میتوان تشخیص داد که این برند بازه گستردهای از مخاطبان را هدف قرار داده و این احساس را القا میکند که همیشه و همهجا در کنار آنها خواهد بود.
شخصیت برند چیتوز
چیتوز شخصیت برند «شادی» دارد و به مشتریانش این حس را القا میکند که میتوانند با محصولات چیتوز اوقات شاد و خوشی داشته باشند.
شخصیت برند اپل
شخصیت برند اپل ترکیبی از «قابلاعتماد بودن، پیچیدگی، شایستگی و هیجانانگیز» بودن است. اپل به مشتریانش حس سادگی میدهد و در آنها حس تعلق ایجاد میکند.
طراحی شخصیت برند خود را به حرفهایها بسپارید
شخصیت برند نایک
شخصیت برند نایک حولمحور فرهنگ ورزشکاری و تقویت قدرت اراده شکل گرفته است. این ویژگیهای شخصیتی در لوگو، شعار و کمپینهای تبلیغاتی این برند بازتاب دارد؛ به همین دلیل برند نایکی توانسته جامعه بزرگی از ورزشکاران و طرفداران این سبک زندگی را دور هم جمع کند؛ افرادی که میخواهند با تقویت عزموجزم خود، از عهده کارهای سخت بربیایند.
شخصیت برند کاله
شخصیت برند کاله از ترکیب ویژگیهایی مثل کیفیت بالا، نوآوری، سلامتی و خوشمزگی به وجود آمده است. این ویژگیها بیشتر از هر چیزی در محصولات جدید این شرکت بازتاب دارند.
شخصیت برند آدیداس
شخصیت برند آدیداس با نوآوری، عملکرد بالا و ترکیب کاربردهای ورزشی با مد روز شناخته میشود. همچنین این برند بیشتر از هر چیزی از اصالت ورزشی خود حفاظت میکند و در کنار آن حفاظت از محیطزیست و انجام مسئولیتهای اجتماعی برایش اهمیت دارد.
مجموع این ویژگیها باعث جلبتوجه مخاطبان جوان و پرانرژی این برند میشود.
شخصیت برند گوچی
شخصیت برند گوچی از صفاتی مثل تجمل، جسارت و نوآوری تشکیل میشود. این صفات با طراحیهای جسورانه و توجه به جذابیتهای مد، نمایش پیدا میکنند.
گوچی با ترکیب هنر کلاسیک ایتالیایی با نوآوریهای مدرن، توانسته به تجسم روحیه تکیهبر اعتمادبهنفس و طرز تفکر آوانگارد تبدیل شود؛ شخصیتی که برای افراد پیشرو جذاب است.
طراحی شخصیت برند خود را به حرفهایها بسپارید
حالا که به اهمیت شخصیت برند برای کسبوکار خود پی بردید، برای دریافت بهترین نتیجه پیشنهاد میکنیم آن را به حرفهایترین استراتژیستها بسپارید.
کانون تبلیغات ایران نوین بهعنوان بزرگترین آژانس تبلیغاتی کشور، با همکاری خلاقترین و باتجربهترین استراتژیستها، خدمات مختلفی را برای برندینگ کسبوکارها ارائه میدهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی و دریافت خدمات استراتژی برندینگ، میتوانید با کارشناسان کانون تبلیغات ایران نوین، تماس حاصل فرمایید.
کلام آخر: با طراحی شخصیت برند صحیح، ماندگار شوید
در این مطلب از مجله آموزش تبلیغات و برندینگ کانون ایران نوین، گفتیم که شخصیت برند چیست و مراحل طراحی شخصیت برند را بررسی کردیم. مطلبی که توجه به آن میتواند جایگاه برندها در بازار را ارتقا دهد؛ به عبارتی، هر برندی که خواستار رهبری باشد، نباید این نکات را از خاطر ببرد!
کیفیت بالای خدمات یا محصولاتی که ارائه میدهید، تعامل خوب و صادقانه با مشتریان، مانیتورینگ بازار و بهروز بودن، نقشی بسیار حیاتی در پیشرفت شما خواهد داشت اما پیش از همه این موارد، باید شخصیت برند صحیحی را برای خود و مخاطبان هدفتان تعریف کنید.
در این مقاله به یک تعریف کلی از شخصیت برند و شیوههای خلق آن پرداختهایم اما این برای شروع کار کافی نیست و بهتر است به مقاله «مدلهای شخصیت برند» نیز مراجعه کنید تا درباره انواع مدلهای شخصیتسازی برند و با شخصیت بزرگترین برندهای دنیا آشنا شوید. در آن مطلب مبحث شخصیت برند آکر را نیز بیشتر بررسی کردهایم.
منابع: