در دنیای دیجیتال رقابت زیادی بر سر رسیدن به رتبههای اول سرچ گوگل وجود دارد. بعضیها به سراغ راههای اصولی کمخطر اما زمانبر میروند و بعضی دیگر راههای سریعتر اما بسیار پرخطر را انتخاب میکنند. یکی از این راههای دور زدن موتورهای جستجو گوگل، استفاده از تکنیک کلاکینگ (Cloaking) است که اگرچه در کوتاهمدت به نتیجه میرسد اما میتواند ریسکهای جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.
با این مقاله از مجله آموزشی ایران نوین همراه باشید تا اولا به این سوال پاسخ دهیم که کلوکینگ در سئو چه معنایی دارد و ثانیاً به عوارض و ریسکهای ناشی از آن بپردازیم.
کلاکینگ(Cloaking) در سئو چیست؟
کلاکینگ به معنای پنهان کردن و پوشاندن محتوای واقعی وبسایت از موتورهای جستجو است. در کلاکینگ که نوعی تکنیک سئو سیاه کلاه است محتوای اصلی سایت که به کاربران نمایش داده میشود، از رباتهای جستجو مخفی شده و محتوای دیگری به آنها نمایش داده میشود.
این تکنیک به طور معمول به عنوان روشی برای فریب موتورهای جستوجو در سئو کلاه سیاه (Black Hat SEO) شناخته میشود و هدف آن تغییر دادن نتایج جستوجو به نفع سایت یا کسب رتبهبندی بالاتر در نتایج است.
در گذشته، کلوکینگ در سئو به عنوان راهی برای بهبود رتبه سایتها استفاده میشد، اما امروزه این تکنیک از نظر موتورهای جستوجو بهویژه گوگل ممنوع و غیرقانونی در نظر گرفته میشود.
موتورهای جستوجو الگوریتمهای پیچیدهای برای شناسایی این تکنیکها دارند و وبسایتهایی که از کلاکینگ استفاده میکنند، ممکن است بهشدت جریمه شوند.
انواع مختلف کلاکینگ
کلاکینگ از روشهای مختلفی استفاده میکند تا محتوای متفاوتی را به کاربران و موتورهای جستوجو نمایش دهد. در اینجا به رایجترین انواع آن اشاره میکنیم:
1. کلاکینگ بر اساس User-Agent
این نوع کلاکینگ زمانی رخ میدهد که سرور وبسایت بسته به نوع عامل کاربر یا User-Agent، محتوای متفاوتی را ارائه کند. یعنی اگر درخواست از طرف یک ربات موتور جستوجو (مانند گوگلبات) باشد، محتوای مخصوص بهینهسازی شده برای آن ربات نشان داده میشود، اما اگر درخواست از طرف یک کاربر واقعی باشد، محتوای دیگری به او ارائه خواهد شد.
2. کلاکینگ بر اساس IP
در این روش، وبسایت بر اساس IP آدرس کاربر یا موتور جستوجو، محتوای متفاوتی ارائه میدهد. مثلا اگر یک درخواست از IP متعلق به گوگل باشد، سرور محتوایی بهینهشده برای موتور جستوجو را ارسال میکند، اما اگر درخواست از IP یک کاربر معمولی باشد، محتوای اصلی سایت نمایش داده میشود.
3. کلاکینگ بر اساس JavaScript
در این روش کلاکینگ، وبسایت از قابلیتهای JavaScript برای تشخیص نوع درخواستکننده (کاربر انسانی یا ربات موتور جستوجو) استفاده میکند و محتوای نمایش داده شده را بر اساس آن تغییر میدهد.
4. کلاکینگ بر اساس HTTP_REFERER
در این روش، محتوای سایت بر اساس منبع درخواست (HTTP_REFERER) تغییر میکند. یعنی اگر کاربر از طریق یک لینک از موتور جستوجو وارد سایت شود، محتوای خاصی نمایش داده میشود که برای بهبود رتبه بهینه شده است، اما اگر از یک منبع دیگر (مثل شبکههای اجتماعی یا مراجعه مستقیم) وارد شود، محتوای متفاوتی دریافت میکند.
کلاکینگ مبتنی بر فلش یا دیگر تکنولوژیهای غیربازگشتی
در برخی موارد، سایتها از فناوریهایی مثل Adobe Flash یا AJAX استفاده میکنند که موتورهای جستوجو قادر به خواندن یا تحلیل آنها نیستند. محتوای اصلی به کاربران نمایش داده میشود، اما موتورهای جستوجو نمیتوانند آن را بخوانند و محتوا یا ساختار دیگری در اختیار آنها قرار میگیرد.
کلوکینگ به روش پنهان کردن HTTP Accept-language header
در این نوع از کلاکینگ، از یک هدر HTTP با عنوان Accept-language برای نمایش محتوای متفاوت بر اساس زبان کاربر (منطقه جغرافیایی) استفاده میشود.
البته ذکر این نکته ضروری است که نمایش محتوای سایت به زبانهای مختلف بر اساس منطقه جغرافیایی کاربر کلاکینگ محسوب نمیشود، هرچند گوگل این کار را توصیه نمیکند.
اهداف و دلایل استفاده از کلاکینگ
کلاکینگ به طور معمول توسط وبسایتها به دلایل مختلفی استفاده میشود. این دلایل میتواند شامل موارد زیر باشد:
1. بهبود رتبهبندی سایت در موتورهای جستوجو
یکی از اهداف اصلی کلاکینگ، بهبود رتبه سایت از نظر رباتهای موتورهای جستجو است. وبسایتها ممکن است محتوای غنی از کلمات کلیدی بهینهشده برای موتورهای جستوجو ارسال کنند، در حالی که به کاربران محتوای غیرمرتبط یا حتی بدون ارزش نشان دهند. این کار به منظور افزایش ترافیک وبسایت و بهبود سئو انجام میشود.
2. دور زدن قوانین موتورهای جستوجو
کلاکینگ معمولا به عنوان روشی برای فریب دادن موتورهای جستوجو و دور زدن قوانین آنها استفاده میشود. موتورهای جستوجو مانند گوگل قوانینی سختگیرانه برای نمایش محتوای مرتبط دارند.
برخی وبسایتها با استفاده از کلاکینگ، محتوای غیرمرتبط، اسپم یا تبلیغاتی را پنهان میکنند و به جای آن محتوای بهینه برای موتورهای جستوجو نشان میدهند.
3. جذب کلیک بیشتر
یکی دیگر از دلایل استفاده از کلاکینگ، جذب ترافیک بیشتر است. با نمایش محتوای متفاوت به رباتهای جستوجو، ممکن است سایت در موضوعات مختلف مرتبط ظاهر شود و تعداد بیشتری از کاربران را به سمت خود جذب کند، حتی اگر محتوای واقعی آن مرتبط با موضوع نباشد.
4. پنهان کردن محتوای حساس یا غیر مجاز
برخی وبسایتها از کلاکینگ برای پنهان کردن محتوایی استفاده میکنند که ممکن است توسط موتورهای جستوجو غیرمجاز شناخته اما هنوز برای کاربران انسانی نمایش داده شود.
این محتوای پنهان ممکن است شامل تبلیغات مخرب، لینکهای اسپم، یا محتوای مغایر با قوانین جستوجوگرها باشد.
عواقب و ریسکهای استفاده از کلاکینگ
استفاده از کلاکینگ در سئو با ریسکها و پیامدهای منفی از دیدگاه موتورهای جستوجو همراه است. برخی از مهمترین عواقب آن عبارتند از:
- جریمه توسط موتورهای جستوجو
گوگل و دیگر موتورهای جستوجو به شدت با تکنیکهای کلاه سیاه از جمله کلاکینگ در سئو برخورد میکنند. اگر رباتهای موتورهای جستوجو بفهمند که سایتی از کلوکینگ استفاده کرده، جریمههای سنگینی در انتظار آن سایت خواهد بود.
این جریمهها ممکن است شامل کاهش رتبه سایت در نتایج جستوجو یا حتی حذف کامل از فهرست نتایج باشد.
- کاهش اعتبار سایت و اثرات منفی بر سئو
هنگامی که وبسایتی به دلیل استفاده از کلاکینگ جریمه میشود، اعتبار آن نیز به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد. این میتواند به از دست رفتن اعتماد کاربران و کاهش ترافیک ارگانیک سایت منجر شود.
در دراز مدت، استفاده از تکنیکهای کلاه سیاه مانند کلاکینگ میتواند تاثیرات منفی بر سئوی سایت بگذارد. موتورهای جستوجو الگوریتمهای خود را به طور مداوم بهروزرسانی میکنند تا از تشخیص دقیقتر این تکنیکها اطمینان حاصل کنند، بنابراین استفاده از این روشها توصیه نمیشود.
روشهای جایگزین برای بهبود رتبه بدون کلاکینگ
اگرچه کلاکینگ میتواند در کوتاه مدت بهبود رتبه سایت را تسریع کند، اما عواقب منفی آن بیشتر از مزایای احتمالیاش است. در عوض، میتوان از روشهای جایگزین و اخلاقیتری برای بهبود رتبه سایت استفاده کرد:
1. تولید محتوای ارزشمند و باکیفیت
محتوای باکیفیت و منحصربهفرد بهترین راه برای بهبود رتبه سایت است. تولید محتوای غنی، مفید و مرتبط با نیازهای کاربران نه تنها تجربه کاربری را بهبود میبخشد، بلکه موتورهای جستوجو نیز به محتوای باارزش توجه بیشتری نشان میدهند.
2. بهینهسازی کلمات کلیدی
استفاده صحیح از کلمات کلیدی مرتبط و هدفمند در محتوای سایت میتواند به بهبود سئو کمک کند. این کار باید به صورت طبیعی و با توجه به نیازهای کاربران انجام شود.
3. افزایش سرعت بارگذاری سایت
سرعت بارگذاری یکی از عوامل مهم در رتبهبندی سایتها است. بهینهسازی تصاویر، استفاده از سرورهای سریعتر و کاهش زمان بارگذاری صفحات میتواند به بهبود رتبه سایت در موتورهای جستوجو کمک کند.
4. ساخت لینکهای باکیفیت
ایجاد بکلینکهای طبیعی از سایتهای معتبر یکی دیگر از راههای موثر برای بهبود سئو است. بکلینکهای باکیفیت میتوانند اعتبار و رتبه سایت شما را در نتایج جستوجو بالاتر ببرند.
چه چیزی کلاکینگ به حساب نمیآید؟
حالا که با مفهوم کلاکینگ در سئو آشنا شدیم، زمان آن است که از برخی روشهای مشابه کلاکینگ ابهامزدایی کنیم. موارد زیر اگر به درستی اجرا شوند، کلوکینگ محسوب نخواهند شد:
- شخصیسازی محتوای سایت
- ایجاد محتوای تعاملی به شکلی که مثلا با کلیک کردن محتوای بیشتری نشان داده شود
- محتوایی که دیدن ادامه آن مشروط به پرداخت مبلغی باشد (به شرط آن که گوگل به آن دسترسی داشته باشد.)
- ریدایرکت (Redirect) صفحات وبسایت به دلیل تغییر دامنه یا ادغام دو صفحه (ریدایرکت تنها در صورتی مشکلساز میشود که URL جدید به طور قابل توجهی با محتوای اصلی متفاوت باشد.)
- Pre-rendering یک تکنیک بهینهسازی است که برای تولید نسخههای HTML ایستا از صفحات وب مبتنی بر جاوا اسکریپت استفاده میشود. نسخههایی از صفحات وبسایت که به رباتهای موتورهای جستوجو نمایش داده میشوند، بسیار شبیه به چیزی است که کابران در سایتهای مبتنی بر جاوا اسکریپت میبینند.
چطور بفهمیم یک سایت از کلاکینگ استفاده میکند؟
برای شناسایی اینکه یک سایت از کلاکینگ استفاده میکند، میتوان از چند روش مختلف استفاده کرد. این روشها به طور مستقیم یا غیرمستقیم به شما کمک میکنند که بفهمید آیا محتوای متفاوتی به موتورهای جستوجو و کاربران انسانی ارائه میشود یا خیر. در ادامه بعضی از این روشها را مرور میکنیم:
1. مقایسه نسخههای مختلف سایت
یکی از سادهترین روشها مقایسه محتوایی است که به کاربر انسانی و موتور جستوجو ارائه میشود. شما میتوانید با استفاده از ابزارهایی که درخواستها را شبیهسازی میکنند (مانند User-Agent Switcher) مرورگر خود را بهگونهای تنظیم کنید که به عنوان ربات موتور جستوجو شناسایی شود.
به این ترتیب میتوانید محتوای صفحه را بررسی کنید و آن را با محتوایی مقایسه کنید که به کاربر انسانی نمایش داده میشود.
ابزارهایی مانند Google Search Console نیز به شما کمک میکنند که محتوای ایندکسشده توسط گوگل را ببینید و با نسخه کاربر مقایسه کنید.
ابزار Screaming Frog SEO Spider هم میتواند سایت را به عنوان موتور جستوجو شبیهسازی کند و با بررسی محتوای ایندکسشده، مشخص میشود که آیا محتوای ارائهشده به موتورهای جستوجو با کاربران متفاوت است یا خیر.
2. استفاده از Google Cache
Google Cache یک نسخه ذخیرهشده از صفحه سایت است که توسط گوگل ذخیره میشود. شما میتوانید نسخه ذخیرهشده صفحه را با نسخه اصلی سایت مقایسه کنید. اگر تفاوت چشمگیری بین نسخه گوگل و نسخه کاربر وجود داشته باشد، ممکن است سایت از کلاکینگ استفاده کند.
برای مشاهده نسخه ذخیرهشده صفحه، کافی است در نتایج جستوجو روی فلش کنار URL کلیک و گزینه «Cached» را انتخاب کنید.
3. بررسی User-Agent
با تغییر User-Agent مرورگر به یکی از رباتهای گوگل، میتوان بررسی کرد که آیا سایت محتوای متفاوتی به رباتها نمایش میدهد یا خیر. ابزارهایی مانند cURL یا Postman به شما این امکان را میدهند که User-Agent را به صورت دستی تغییر دهید و محتوای متفاوت را بررسی کنید.
4. استفاده از ابزارهای ضدکلاکینگ
تعدادی ابزار تخصصی برای شناسایی کلاکینگ طراحی شدهاند. این ابزارها بهصورت خودکار محتوای ارائهشده به رباتهای موتورهای جستوجو را با محتوای ارائهشده به کاربران مقایسه میکنند و به شما گزارش میدهند. Copyscape و DeepCrawl از جمله این ابزارها هستند.
5. مشاهده رفتار غیرعادی در SERP
اگر سایتی رتبههای بسیار بالایی در نتایج جستوجو (SERP) دارد، اما هنگام بازدید از صفحات محتوای کمکیفیت یا نامربوط به عبارت جستوجو شده مشاهده میکنید، میتوانید آن را به عنوان نشانه احتمالی کلاکینگ تلقی کنید.
سئوی حرفهای به کلاکینگ نیازی ندارد
اگر به دنبال ترافیک ارگانیک، نرخ تبدیل بالا و در واقع سئوی حرفهای هستید، میتوانید کار خود را به متخصصان آژانس دیجیتال مارکتینگ در شرکت تبلیغاتی ایران نوین بسپارید.
اینجا خدمات طراحی و سئوی سایت توسط افراد خبره و باتجربه انجام میشود و میتوانید از رسیدن به نتایج دلخواه خود مطمئن باشید.
چرا نباید از کلوکینگ در سئو استفاده کرد؟
کلاکینگ یک تکنیک غیرقانونی و فریبنده در سئو است که معنی نمایش محتوای متفاوت به کاربران و موتورهای جستوجو، به شدت توسط موتورهای جستجو مانند گوگل مجازات میشود. اگرچه ممکن است این تکنیک در کوتاه مدت موجب بهبود رتبه سایت شود، اما در نهایت با ریسکهای زیادی همراه است، از جمله جریمههای سنگین و کاهش اعتبار سایت.
وبسایتها بهتر است به جای استفاده از روشهای کلاه سیاه مانند کلاکینگ، بر تولید محتوای باکیفیت، بهینهسازی فنی، و ایجاد لینکهای طبیعی تمرکز کنند تا در بلند مدت به نتایج پایدار و مثبت دست یابند.
