شاخص کلیدی عملکرد (KPI) چیست؟
KPI یا شاخص کلیدی عملکرد چیست؟ شاید این سؤال شما هم باشد که موفقیت و شکست یک کسب‌وکار در فضای دیجیتال به چه عواملی بستگی دارد؟ یکی از مهم‌ترین این عوامل، هدف‌گذاری و سنجش میزان تحقق این اهداف است! همان‌طور که می‌دانید، هر کسب‌وکاری برای رسیدن به اهداف اصلی، به یک استراتژی قوی نیاز دارد! در ادامه، به بررسی و تعریف شاخص کلیدی عملکرد می‌پردازیم.
KPI یا شاخص کلیدی عملکرد چیست؟
در مجله سرمایه‌گذاری اینوستوپدیا، بزرگ‌ترین دانشنامهٔ آموزش امور مالی جهان، شاخص کلیدی عملکرد (KPI یا Key Performance Indicator) این‌طور تعریف شده است:
«شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) مجموعه‌ای از شاخص‌های قابل‌اندازه‌گیری هستند که به کمک آن‌ها می‌توان عملکرد کلی و بلندمدت یک سازمان یا شرکت را بررسی کرد. KPIها به تعیین دستاوردهای مالی، استراتژیک و عملیاتی یک شرکت، به‌ویژه در مقایسه با دیگر مشاغل مشابه آن، کمک می‌کنند.»
این شاخص در بازاریابی به‌معنای شاخص کلیدی عملکرد تعریف می‌شود. در حقیقت، در آغاز کار و طی فرایندهای گوناگون ابتدا شاخص‌های کلیدی در کسب‌وکارمان را معین می‌کنیم. در آخر، بررسی می‌کنیم تا چه میزان توانستیم به این شاخص‌ها برسیم یا نزدیک شویم.
با استفاده از این شاخص، ارزیابی و سنجیدن عملکرد تمامی سطوح یک سازمان امکان‌پذیر است. به زبان ساده، شاخص کلیدی عملکرد یا همان سنجه‌های عملکرد به‌معنای نشان‌دادن میزان موفقیت یک سازمان در راه رسیدن به اهدافش است.
اهمیت KPI
بدون گزارش KPI، یافتن نقاط قوت و ضعف استراتژی و اجرا، اصلاح و بازبینی عملکردهای ضعیف، میزان دست‌یافتن به اهداف و خواسته‌ها و همچنین سنجش تغییر عملکرد در طول زمان غیرممکن است. شاخص کلیدی عملکرد یا همان KPI کمک می‌کند تا بتوان با ارائه دقیق اعداد، درصد و میانگین، عملکرد یک کسب‌وکار برای رسیدن به اهدافش را سنجید.
این سنجش در نهایت باعث می‌شود تا بهترین مسیر و استراتژی ممکن و متناسب با آن کسب‌وکار را طراحی کرد و بهترین نتیجه ممکن را از آن برد.
انواع شاخص های کلیدی عملکرد KPI
شاخص‌های سنجش عملکرد در 5 دسته کلی قرار می‌گیرند:
- KPI ورودی: تمرکز بر کیفیت، میزان و انواع منابع استفاده‌شده برای دستیابی به هدف
- KPI فرایند: تمرکز بر سنجش کیفیت فرایند، راه و ابزارهای مورداستفاده برای دستیابی به هدف
- KPI خروجی: تمرکز بر سنجش وضعیت و عملکرد، به همراه میزان فعالیت انجام‌شده برای دستیابی به هدف
- KPI نتایج: تمرکز بر سنجش و بررسی نتایج و دستاوردهای به‌دست‌آمده برای تحقق اهداف
- KPI پروژه: تمرکز بر سنجش میزان پیشرفت و عملکرد پروژه و نقاط ضعف و قوت آن در طول مدت‌زمان معین
7 نکته طلایی برای تعریف و گزارش KPI
یکی از مشکلات اصلی کسب‌وکارها استفاده از KPI رایج است. به‌عبارت‌دیگر، یکی از دلایل شکست بسیاری از کسب‌وکارها، انتخاب اهداف کلیشه‌ای و رایجی است که در میان صنعت و حوزه فعالیتشان وجود دارد؛ درحالی‌که یک شاخص عملکرد مناسب، باید براساس شرایط و اهدافی سنجیده شود که مختص آن کسب‌وکار است.
با استفاده از این چند نکته طلایی می‌توانید برای کسب‌وکارتان KPI مناسبی تعریف کنید.
- هدف‌گذاری
هدف کسب‌وکارتان از انتخاب یک استراتژی چیست؟ این هدف می‌تواند افزایش فروش، افزایش درآمد، جذب مخاطبان جدید، شناساندن برند و حتی جذب دنبال‌کنندگان جدید باشد.
- اهمیت اهداف
در کنار هدف‌گذاری باید به اهمیت این اهداف و دلایل تأثیرگذاری آن‌ها بر کسب‌وکار هم توجه کرد تا بهترین و سودآورترین هدف‌ها برای کسب‌وکار مشخص شود. از خودتان بپرسید آیا این اهداف در راستای اهداف دیگرتان هستند؟ رسیدن به آن‌ها چقدر برایتان ضروری است؟
- سنجش و اندازه‌گیری
در مرحله بعد، باید مشخص شود سنجش و تحلیل‌کردن چه مواردی بیشترین اهمیت را دارد. در این مرحله نحوه تعریف KPI و موارد مهم برای تحلیل مشخص می‌شوند. انتخاب روش و متد ارزیابی، در کنار داده‌ها و اطلاعات، بازخوردها و مشخص‌کردن حیطه‌های تحلیل اهمیت بسیاری دارد.
- راه و ابزار رسیدن به اهداف
در این قدم، باید درباره عوامل اثرگذار در پیشبرد یک کسب‌وکار و رسیدن به اهداف و موفقیت آن، تصمیم‌گیری شود.
- تیم پشت پرده
در پشت تمام هدف‌گذاری‌ها، ایده‌های خلاقانه، کمپین‌های موفق و استراتژی‌های نوین تیمی وجود دارد. شناسایی افراد یا بخش‌هایی که دستیابی به اهداف را آسان‌تر می‌کنند، بسیار مهم است. پیشنهاد می‌کنیم برای انتخاب آسان‌تر استراتژی‌های مؤثر برای رشد کسب‌وکارتان با مشاوران ایران نوین تماس بگیرید!
به نتیجه دلخواه رسیده‌ایم؟
از کجا می‌توان مطمئن شد به نتیجه دلخواه رسیده‌اید؟ با مشخص‌کردن عوامل و معیارهای مشخص می‌توانیم در انتهای زمان مشخص‌شده برای دستیابی به هدف، از نتیجه به‌دست‌آمده اطمینان حاصل کنیم.
- زمان‌بندی
چقدر طول می‌کشد تا به اهداف برسیم و نتایج به‌دست‌آمده را بسنجیم؟
- تعیین شاخص کلیدی عملکرد (KPI) در چند قدم ساده
با وجود تعدد KPI، انتخاب یک شاخص کلیدی عملکرد می‌تواند سخت و پیچیده به نظر برسد، برای انتخاب بهترین شاخص بهتر است ابتدا این چند گام اصلی را طی کنید.
- هدف‌گذاری: در اولین قدم باید هدفتان را برای انتخاب KPI مشخص کنید. هدف شما افزایش فروش است، افزایش بازدیدکننده یا حتی افزایش دنبال‌کننده؟
- عوامل رسیدن به هدف: چه عواملی به شما در رسیدن به هدفتان کمک می‌کند؟ فراموش نکنید این عوامل از تصمیمات مدیریتی گرفته تا انتخاب کمپین‌های تبلیغاتی و استراتژی‌های جدید، محتواهای نوین و ایده‌های خلاقانه باید به‌صورت شخصی‌سازی‌شده برای کسب‌وکارتان طراحی شود.
- جمع‌آوری داده: تعداد کلیک، دانلود، اسکرول، تعداد بازدید، لایک و نظیر این اطلاعات شاید به‌خودی‌خود بی‌اهمیت به‌نظر بیایند، اما با بررسی این داده‌ها به همراه هم می‌توان به الگوهای کلی و مهم دست یافت که برای رسیدن به هدف و موفقیت الزامی هستند.
- محاسبه KPI: در این مرحله نوبت سنجیدن معیارها و داده‌های جمع‌آوری‌شده و بررسی میزان دستیابی به هدف از طریق شاخص‌های کلیدی عملکرد، اعداد و ارقام دقیق است.
انتخاب KPI براساس مدل SMART
به‌کارگیری مدل SMART یکی از بهترین روش‌های تعیین هدف بازاریابی و ارزیابی کیفیت برای دستیابی به اهداف یک کسب‌وکار است. کلمه SMART ترکیبی از حروف چند کلمه دیگر است که هر کدام معیاری برای هدف‌گذاری تلقی می‌شوند.
هدف‌گذاری براساس معیار SMART یا SMART KPI به ما می‌گوید هدف ما باید «مشخص، قابل ارزیابی و تحقق و متناسب با اهداف دیگر کسب‌وکارمان» باشد و بازه زمانی مشخصی را شامل شود.
- S: (Specific) داشتن هدف مشخص و معین
- M: (Measurable) داشتن هدف قابل‌سنجش و اندازه‌گیری
- A: (Attainable) داشتن هدف قابل تحقق و دستیابی
- R: (Relevant) داشتن هدفی مرتبط و متناسب با اهداف سازمانی دیگر
- T: (Time-bounded) داشتن هدفی با زمان‌بندی و محدودیت زمانی مشخص
متداول‌ترین KPIها در انواع کانال‌های بازاریابی
ازآنجایی‌که در هر پلتفرم و کانال بازاریابی می‌توان معیارها و اهداف مستقلی داشت، شاخص‌های سنجش عملکرد در انواع این کانال‌ها نیز با یکدیگر تفاوت دارند. در اینجا قصد داریم شاخص‌های عملکرد را در پلتفرم‌های گوناگون برای شما مشخص کنیم. یک آژانس تبلیغاتی موفق، این شاخص‌ها را در نظر می‌گیرد.
KPI یا شاخص سنجش عملکرد در اینستاگرام
شاخص عملکرد در اینستاگرام شامل موارد زیر می‌شود:
- لایک
- سیو (Save)
- کامنت
- اشتراک‌گذاری
- تأثیرگذاری (Impression)
- ریچ (Reach)
- دنبال‌کننده (follower)
- دسترسی به محتوا
KPI یا شاخص سنجش عملکرد در توییتر
موارد مربوط به شاخص عملکرد توییتر را در موارد زیر می‌توانید مشاهده کنید:
- تعداد توییت
- تأثیرگذاری (Impression)
- بازدید پروفایل
- منشن کردن
- دنبال‌کننده (follower)
- لایک
- جواب
- ری‌توییت (Retweet)
- نرخ مشارکت
- لینک کلیک
KPI یا شاخص سنجش عملکرد در لینکدین
وقتی لینکدین خود را باز می‌کنید، با کلیک روی بخش Analytic Tab می‌توانید اطلاعاتی کامل درباره عملکرد مخاطبان و پست‌های خود مشاهده کنید. شاخص سنجش عملکرد لینکدین شامل موارد زیر می‌شود:
- تأثیرگذاری (Impression)
- تعامل
- کلیک
- دنبال‌کننده (follower) و کانکشن
- مشارکت (Engagement)
KPI یا شاخص سنجش عملکرد در سایت
شاخص کلیدی عملکرد سایت نیز در میزان موفقیت یک شرکت در رسیدن به اهداف نشان می‌شود. موارد زیر برای ارزیابی عملکرد سایت بررسی می‌شوند:
- تعداد بازدید
- تعداد کلیک
- نرخ کلیک
- میزان اسکرول
- تعداد دانلود
- تعداد کامنت‌ها
- مدت‌زمان حضور کاربر در سایت
- خروج از سایت
- نرخ CTA
- نرخ پرش
- نرخ تبدیل
KPI یا شاخص سنجش عملکرد تبلیغات ایمیلی
بازاریابی ایمیلی به معیارهایی برای سنجش نیاز دارد. این معیارها عبارتند از:
- نرخ باز کردن ایمیل
- نرخ کلیک روی لینک داخل ایمیلی
کلام آخر
برای داشتن فعالیتی موفق و سودمند در فضای دیجیتال، هدف‌گذاری و تحقق این اهداف اهمیت فراوانی دارد، با استفاده از KPI یا شاخص کلیدی عملکرد می‌توانیم میزان دقیق دستیابی به اهداف و موفقیت خود را بسنجیم، نقاط ضعف را پیدا کنیم، آن‌ها را بهبود ببخشیم، نقاط قوت را تقویت کنیم و از آن‌ها استفاده بیشتری ببریم.
در نظر داشتن این شاخص در تبلیغات و بازاریابی به ما کمک می‌کند تا در صورت موفقیت و شکست؛ دلایل و عوامل اصلی آن را بیابیم تا در مسیر گسترش کسب‌وکار خود در فضای دیجیتال، از آن برای بهبود کار خود استفاده کنیم.